SYRENY

Mityczne Istoty Morza

O syrenach

Syreny to jedne z najbardziej fascynujących postaci mitologicznych. Od wieków obecne
w opowieściach żeglarzy i ludowych legendach, symbolizują piękno, tajemniczość a także niebezpieczeństwo. Często przedstawiane jako półkobiety, półryby. Syreny urzekają swoją dwoistą naturą – istot boskichi dzikich zarazem.

W różnych kulturach ich wizerunek się różni – od uwodzicielskich pieśniarek z greckich mitów, przez nordyckie morskie duchy, aż po słowiańskie rusałki. Ich śpiew potrafił zahipnotyzować, a spojrzenie – uwięzić na zawsze. Dla jednych były strażniczkami morskich tajemnic, dla innych zwiastunkami zguby.

Dziś syreny są symbolem tęsknoty za tym, co nieznane, a zarazem piękne i nieuchwytne.

Legendy i Mity

SELKIE

Selkie to tajemnicze stworzenia z mitologii celtyckiej, szczególnie obecne w  legendach Szkocji, Irlandii i Wysp Owczych.

Za dnia żyją jako foki w zimnych wodach północy, lecz mogą zdjąć swoją skórę i przybrać ludzką postać, wychodząc na brzeg jako piękne kobiety lub przystojni mężczyźni.

Wiele opowieści o selkie ma melancholijny, tęskny ton. Często ludzie zakochiwali się w selkie
i ukrywali ich foczą skórę, by zatrzymać ich na zawsze w ludzkiej postaci. Jednak selkie zawsze tęskniły za morzem –
i gdy tylko odzyskiwały swoją skórę, wracały do fal, zostawiając za sobą złamane serca.
.

RUSAŁKI

Rusałki to postacie ze słowiańskich wierzeń ludowych. Są to tajemnicze istoty zamieszkujące rzeki, jeziora
i leśne ostępy. Często przedstawiane jako piękne, młode kobiety o  długich, rozwianych włosach i bladych twarzach.

W jednej wersji mitu rusałki to dusze młodych dziewcząt, które zmarły tragicznie, często przed ślubem. W  innych – uosobienie żywiołów i duchów przyrody. Potrafiły kusić śpiewem, tańczyć nocą wśród mgieł i zwodzić wędrowców na manowce.
Choć czasem bywały łagodne
i opiekuńcze, znane są też jako niebezpieczne istoty, mszczące się na tych, którzy naruszyli ich terytorium.

GRECKIE PÓŁPTAKI

Zanim syreny zaczęto wyobrażać sobie jako półkobiety, półryby, w mitologii greckiej miały zupełnie inny kształt – były istotami o ciele ptaka i głowie lub górnej części ciała kobiety. Ich siedzibą były skaliste wyspy,
a bronią – hipnotyzujący śpiew, który wabił żeglarzy ku śmierci.

Pojawiają się m.in. w „Odysei” Homera, gdzie Odyseusz, ostrzeżony przed ich mocą, każe swoim ludziom zatkać uszy woskiem, a sam każe się przywiązać do masztu, by móc usłyszeć ich głosy bez ulegania pokusie.

Greckie syreny były symbolem niebezpiecznej wiedzy, kuszącego głosu tajemnicy
i nieodpartego pragnienia poznania – nawet za cenę życia.

Ciekawostki

Ich śpiew był śmiertelnie piękny

Syreny nie atakowały fizycznie – wystarczyło, że śpiewały. Ich głosy były tak czarujące, że żeglarze rzucali się za burtę lub rozbijali statki o skały, chcąc dotrzeć do źródła dźwięku. Uważano, że w ich pieśniach kryje się tajemna wiedza o przeszłości i przyszłości.

Syreny nie zawsze są kobietami

Choć najczęściej przedstawiane są jako kobiety, w niektórych kulturach istnieją też syreni mężczyźni – tzw. tritoni (od imienia greckiego boga Tritona). W irlandzkich legendach spotyka się także morskich mężczyzn uwodzących kobiety z lądu.

Odyseusz ich słucha, ale nie ginie

Z pomocą czarownicy Kirke Odyseusz obmyślił sposób na przetrwanie spotkania z syrenami: kazał swoim ludziom zatkać uszy woskiem, a sam został przywiązany do masztu. W ten sposób mógł usłyszeć ich pieśń, ale nie był w stanie rzucić się ku nim.